Svečanosti u Beču povodom 800 godina autokefalnosti Srpske pravoslavne Crkve
Eparhija austrijsko-švajcarska, u saradnji sa SPKD ”Prosvjeta”, organizovala je trodnevne svečanosti u Beču u čast velikog jubileja 800 godina autokefalnosti Srpske pravoslavne Crkve.
Obeležavanje osam vekova samostalnosti Srpske crkve, koja je trajala tri dana u Beču, protekla je u duhu jedinstva, duhovnosti i umetnosti, a održane su brojne manifestacije koje imaju duboku simboliku i oslikavaju snažne veze koje srpski narod i crkva neguju.
Proslava 800 godina autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve, otpočela je u petak 6. decembra 2019. godine svečanim večernjim bogosluženjem u Sabornom Hramu Svetog Save.
Povodom velike svečanosti u Beču su prisustvovali Njegovo Preosveštenstvo Episkop vranjski Gospodin Pahomije i Njegovo Preosveštenstvo Episkop pakračko-slavonski Gospodin Jovan, dr Marko Nikolić pomoćnik direktora Uprave za saradnju s crkvama i verskim zajednicama pri Ministarstvu pravde Republike Srbije, Nikolina Milatović-Popović pomoćnik direktora Uprave za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu Ministarstva spoljnih poslova Srbije, NJ.E Nebojša Rodić, ambasador Republike Srbije u Austriji i drugi brojni gosti predstavnici kulturnih i prosvetnih institucija iz Srbije, Republike Srpske i Austrije.
Njihov domaćin, Preosvećeni Episkop austrijsko-švajcarski Andrej dočekao je sve vernike i pristigle arhijereje i goste, i zahvalio im se što su se odazvali pozivu i svojim prisustvom uveličali ovaj svečani događaj.
Posle večernjeg bogosluženja svečanost je nastavljena u prostorijama eparhijskog doma, otvaranjem izložbe slika i objekata akademskog slikara Stanka Rodića koja nosi naziv „Hilandaru u pohode“.
Radi se o umetnički obrađenim predmetima sa samog Hilandara i Svete gore, koje je Rodić sam sakupljao ili dobijao od monaha, tokom njegovih mnogobrojnih poseta Hilandaru.
Na slikama, koje vizuelno podsećaju na ikone, ugrađeni su delovi kapija ili manastirskih vrata, ekseri, kamenje i slični predmeti.
Na četvrtom spratu eparhijskog doma je usledila promocija knjige ”Trilogija o Nemanjićima”, autora Vladimira Kecmanovića i Dejana Stojiljkovića. Centralni lik u sve tri knjige je Stefan Nemanja, rodonačelnik dinastije Nemanjić. Knjiga prati njegov život od trenutka inicijacije, a kraj treće knjige je kada odlučuje da se povuče iz svetovnog života i kao momak odlazi na Hilandar po svog najmlađeg sina, koji se mimo njegove volje zamonašio u Rastka, budućeg Svetog Savu.
Svečana akademija u Beču u novom hramu
Svečanosti, povodom proslavljanja 800 godina autokefalnosti Srpske pravoslavne Crkve, nastavljene su u subotu 7. decembra 2019. godine, u hramu Rođenja Presvete Bogorodice u Beču, u 17. bečkom okrugu.
Posle večernjeg bogosluženja održana je svečana akademija koja je, pre svega, bila posvećena Svetom Savi i događaju dobijanja autokefalnosti, kao i ukazivanju važnosti i rezultata koji su proistekli iz tog događaja. Prisutnima su se obratili Srđan Mijalković, predsednik SPKD ”Prosvjeta”, dr Marko Nikolić iz Uprave za saradnju sa crkvama i verskim zajednicama Republike Srbije.
Centralni deo akademije bila je arhijerejska beseda Episkopa Andreja koji je govorio o značaju ovog velikog događaja kojim se obeležava formiranje duhovnog i nacionalnog identiteta Srba.
U scensko-muzičkom delu svečane akademije učestvovali su mešoviti eparhijski hor ”Kornelije Stanković” iz Beča, pod dirigentskom palicom Ive Mrvoš-Anokić, “Mali Prosvjetin hor”, pod dirigentskom palicom Vere Simić, i grupa ”Trio pokret” iz Beograda.
Molitve na jezeru, svetog vladike Nikolaja Velimirovića, recitovao je Predrag Vrcelj, član Prosvjete, a đaci Prosvjetine škole srpskog jezika i članovi Prosvjetinog kluba mladih umetnika su izazvali velike simpatije kod publike. Program je vodio Milan Kostrešević, član Eparhijskog odbora iz Švajcarske.
Sveti Sava i autokefalnost Srpske crkve
Dobijanje autokefalije za Srpsku Crkvu desilo se uporedo sa učvršćivanjem i razvojem srednjovekovne srpske države, tako da je jedan prvenstveno crkveni događaj imao i veliki politički značaj.
Tačno pre 800 godina zalaganjem Svetoga Save, najveće i najznačajnije ličnosti u istoriji srpskog naroda, Srpska Pravoslavna Crkva je dobila svoju samostalnost, odnosno autokefaliju.
Pre 800 godina , davne 1219. godine, Sveti Sava je za Srpsku Pravoslavnu Crkvu izdejstvovao od patrijarha Manojla II Haritopulosa Sarantena i vizantijskog cara Teodora I Laskarisa, autokefaliju i sopstveni arhijerejski sabor, a on je priznat za arhiepiskopa „sve srpske i pomorske zemlje“, kako je glasila njegova titula, upodobljena naslovu srpskog kralja.
Srpske zemlje počele su da dobijaju episkopije, vladičanska sedišta, manastire, sveštenike, a samim tim i kulturu, obrazovanje i zakone.
Nesumnjivo je da je Sveti Sava, tražeći autokefaliju, imao u vidu i nacionalni, državni interes srpskog naroda, koji je duboko ukorenjen i danas.
Izložba posvećena Milutinu Milankoviću
Posle svečane akademije, u crkvenoj sali, otvorena je izložba posvećena životu i radu jednom od najvećih srpskih naučnika, Milutinu Milankoviću.
Članovi Udruženja “Milutin Milanković“ iz Beograda priredili su ovu izuzetnu izložbu, u digitalnom izdanju, koja sadrži arhivski materijal i podatke Milankovićeveg školovanja u Dalju, Osijeku i Beču, kao i građevinske aktivnosti u Beču.
Izložba prikazana u Beču sadrži i delove iz oblasti u kojima su odslikane Milankovićeve naučne misli, od kojih se neki prvi put pojavljuju u javnosti.
Prisutnima se obratio dr Marko Ivetić, predsednik udruženja “Milutin Milanković“ iz Beograda i izrazio veliku zahvalnost Srpskoj pravoslavnoj crkvi koja već nekoliko godina podržava rad udruženja, kako bi se na što bolji način prikazao Milutin Milanković, koji je imao svetsku slavu, a u srpskom narodu bio pomalo zaboravljen.
Ivetić je najavio i da će izložba u Beču imati i svoje prošireno izdanje, jer će uskoro u crkvenoj sali pri hramu Rođenja Presvete Bogorodice pristići još ekponata.
Udruženje ima preko 2.000 dokumenata, prikupljenih, obrađenih i digitalizovanih, i nekoliko stotina predmeta iz Milankovićevog ličnog života, a najveća želja članova udruženja je da Milutin Milanković dobije muzej u Beogradu.
Milutin Milanković je bio prvi srpski doktor nauka, a NASA ga je uvrstila u 15 najvećijh naučnih umova svih vremena. U sferu njegovih interesovanja spadali su matematika, astonomija, klimatologija i geofizika.
Iako je, posle završenih studija i promovisanja u doktora tehničkih nauka, stekao ugled afirmisanog građevinskog stručnjaka i pronalazača, Milanković 1909. godine, poput brojnih srpskih intelektualaca iz rasejanja, nošen dubokim patriotizmom, napušta udoban život, uspešan i finansijski veoma unosan posao građevinskog inženjera u Beču i dolazi u Beograd gde je bio profesor Filozofskog fakulteta.
Uradio je i predložio reformu Gregorijanskog i Julijanskog kalendara koja je prihvaćena u Carigradu 1923. godine, na Svepravoslavnom kongresu. Izradio je kalendar (Milenkovićev kalendar),koji je jedan od najpreciznijih kalendara, ali nikada nije primenjen.
U Mađarskoj akademiji nalazi se originalni rukopis njegove knjige „Matematička teorija toplotnih pojava izazvanih Sunčevim zračenjem“, u kojoj je prvi put objavio svoju čuvenu teoriju o klimatskim promenama i kojom je stekao svetsku slavu.
Sa Svetom arhijerejskom Liturgijom u Hramu Rođenja Presvete Bogorodice, u nedelju 9. decembra, gde je prisustvovao veliki broj zvanica i pripadnika srpske dijaspore, završene su svečanosti u Beču, povodom osam vekova samostalnosti Srpske pravoslavne crkve, kao najznačajnijeg događaja u istoriji srpske crkve, ali i srpskog naroda.
Nekadašnja crkva „Nojlerhenfeld“, sada Hram Rođenja Presvete Bogorodice, zvanično je predata Srpskoj pravoslavnoj parohiji u Beču 27. maja 2014. godine, a ustupanje rimokatoličke crkve je bila odluka Bečke nadbiskupije.
U poslanici povodom 800 godina Srpske pravoslavne crkve i njene autokefalije Patrijarh srpski IRINEJ je u sabornoj poslanici uputio blagoslov, sledećim rečima:
„Od vremena u kojima je Sveti Sava stekao autokefaliju pa do danas prošlo je osam vekova, a duhovna snaga naše Crkve čvrsto i nepromenjivo usmerava sve velike događaje u istoriji srpskog naroda.
Štaviše, bez nje kao nosioca i svedoka večnih istina i nepresušne duhovne snage, naša istorija i naš opstanak na tlu uvek nemirnog Balkana, raskrsnici mnogih etničkih kretanja, duhovnih i kulturnih uticaja i raznih osvajačkih ambicija, ne može se ni zamisliti. Naš narod u najvećem periodu svoje istorije nije bio objedinjen unutar istih državnih granica, pa ipak nije izgubio svoj identitet, jer ga je čvrsto ukotvio u Crkvi.
Tako i danas, tamo gde je prisutna u srpskom narodu, Crkva čini temelj njegovog identiteta. Posebno u krajevima gde je ugrožen, narod u Crkvi Svetosavskoj nalazi snagu za dalji opstanak, nalazi tiho pristanište i utehu za svakodnevni život. Zato recimo jasno i glasno: bez Svetosavske Srpske Pravoslavne Crkve, mi Srbi, kao narod, danas ne bismo ni postojali“!
KOMPLETNA GALERIJA SLIKA ovde
NAJNOVIJE VESTI – NASLOVNA OVDE
PROČITAJTE I OVO:
Međuverski dijаlog u Beču: Posetа dr Veningerа Episkopu Andreju
Pravoslavni Beč: Digitalni geoportal o istoriji Srba u Beču (1741-1918)
*Dozvoljeno je preuzimanje teksta ili delova teksta, ali uz obavezno navođenje izvora i obavezno postavljanje linka ka portalu www.dijaspora.tv